Als bij jou iedereen binnen mag, mag de politie dat dan ook?

Ons land tracht de coronapandemie zo goed en zo kwaad als het kan in te dammen. Door de overheid worden hierdoor vele maatregelen opgelegd waaronder het beperken van sociale contacten. Om de naleving van de maatregelen te kunnen controleren, wordt de politie als controleorgaan ingezet. Maar mag de politie zomaar je huis binnenvallen om te controleren of jij je aan de maatregelen houdt? Dit is een vraag die velen zich wellicht de dag van vandaag stellen. En wij formuleren hier voor jou het antwoord.

De Belgische Grondwet leert ons dat de woning onschendbaar is en dat geen huiszoeking mag plaatsvinden buiten in de gevallen die de wet bepaalt en in de vorm die zij voorschrijft. Dit betekent dan ook dat de politie niet zomaar zonder reden bij jou mag binnenvallen. Echter betekent dit ook, dat als de wet een situatie voorschrijft waarin de politie wel mag binnenvallen, een dergelijke invalactie wél wordt toegestaan.

De politie kan steeds binnenvallen in publiek toegankelijke plaatsen, zoals feestzalen en cafés. Ook wanneer deze publiek toegankelijke plaatsen op slot zijn, kan de politie hier binnenvallen. Een privé woning binnenvallen, dat is een andere zaak.

De politie kan een privé woning slechts betreden indien de eigenaar van deze woning zijn of haar toestemming hiervoor geeft. Ook kan een onderzoeksrechter in het kader van een gerechtelijk onderzoek een bevel tot huiszoeking afleveren. Een huiszoeking kan slechts gebeuren tussen welbepaalde uren, met name vanaf 5 uur ’s ochtends tot 21 uur ’s avonds. Echter bieden deze gevallen nog geen mogelijkheid tot het binnenvallen van de privéwoning wanneer er coronaovertredingen worden begaan.

De wet schrijft thans wel voor dat een privéwoning binnengevallen mag worden indien er een betrapping op heterdaad is. Het gaat om situaties wanneer de politie voorbij de woning loopt en ziet dat er zich meer mensen dan het toegestane aantal in de woning bevinden. Ook kan het gaan om de situatie dat de politie veel mensen de woning ziet betreden. Een dergelijke huiszoeking kan ieder uur van de dag en nacht gebeuren.

Een andere mogelijkheid voor de politie om de woning binnen te vallen is in het kader van een ‘ernstig en nakend gevaar’, ‘wanneer het leven of de lichamelijke integriteit van personen ernstig wordt bedreigd’ of indien het gevaar ‘een ernstig en ophanden zijnde karakter vertoont dat het leven of de lichamelijke integriteit van personen bedreigt en op geen andere wijze kan worden afgewend dan door het binnenvallen van de woning’. De corona-inbreuken, gelet op hun impact op de gezondheid van de (mede)mens, vallen hier onder. Dit werd bovendien bevestigd in een Omzendbrief van Procureurs-Generaal waarin wordt bepaald dat, gelet op de wet op het Politieambt, de bestuurlijke doorzoeking van privéplaatsen mogelijk is.

Een andere mogelijke rechtsgrond kan gevonden worden in de Gemeentewet. Deze wet voorziet immers in de mogelijkheid voor gemeenten en hun politie om passende maatregelen te nemen om rampen en plagen, zoals brand en epidemieën en epizoötieën (zijnde besmettelijke ziekten bij dieren) te voorkomen.

Klaarblijkelijk is het niet evident dat de politie uw woning zomaar binnenvalt. Echter is het niet onmogelijk! Een gouden raad die wij u in deze zin dan ook kunnen geven, is het respecteren van de corona-maatregelen. In dit geval dient u zich dan ook geen zorgen te maken over een huiszoeking door de politie!

Delphine Geypen

Advocaat Dehaese & Dehaese Advocatenkantoor

Deel via: